Who will be next Gujarat CM? આ ભાજપ છે. પત્રકારોને ખોટા પાડવામાં તેમને ગમે છે. આ લેખમાં તો મળેલા સંકેતો પરથી માત્ર ધારણા કરવામાં આવી છે.

“જ્યાં સુધી આ દેશાં હિન્દુઓની વસ્તી બહુમતીમાં છે ત્યાં સુધી જ આ દેશમાં બંધારણ-કાયદા-કાનૂન સુરક્ષિત છે. જો દેશમાં હિન્દુઓની વસ્તી ઘટી ગઈ તો બધું જ નષ્ટ થઈ જ્શે”

આ વાક્ય કોણ બોલ્યું હતું યાદ છે ને! થોડા દિવસ પહેલા જ ગાંધીનગરમાં ભારતમાતાના મંદિરના ઉદઘાટન પ્રસંગે ગુજરાતના નાયબ મુખ્યમંત્રી નીતિનભાઈ પટેલ (Nitin Patel) આ વાક્ય જાહેરમાં બોલ્યા હતા. આનો અર્થ શું થાય? નાયબ મુખ્યમંત્રીએ આટલું ખુલીને કેમ બોલવું પડ્યુ? શું એવું નથી લાગતું કે ક્યાંકને ક્યાંક સંદેશ સ્પષ્ટ છે કે ભાજપ ગુજરાતમાં આગામી ચૂંટણી હિન્દુત્વના મુદ્દા પર લડવાના મૂળમાં છે. લવ-જેહાદનો કાયદો હોય કે ગૃહમંત્રીના નિવેદનો હોય આ બધું જ એક સંકેત તો આપે જ છે.

હવે આ વાતોને વિચારો. ગોરધન ઝડફિયા ( Gordhan Zadafia )નું નામ મુખ્યમંત્રી તરીકે અચાનક કેવી રીતે સામે આવ્યું? પ્રફુલ્લ પટેલ ( Praful Patel ) નું નામ કેવી રીતે આવ્યું? નીતિન પટેલે આવું સ્ટેટમેન્ટ કેમ આપવું પડ્યું?

૨૦૦૧માં ગોધરામાં અને ત્યાર પછી જે બન્યુ તે વખતે ગુજરાતનાં ગૃહમંત્રી કોણ હતા? ગોરધન ઝડફિયા ( Gordhan Zadafia ). ભાજપમાં જોડાયા એ પહેલા ૧૫ વર્ષથી તેઓ વિશ્વ હિન્દુ પરિષદના નેતા હતા. અહે આજે તેઓ હિન્દુત્વ માટે ફના થઈ ગયેલા વ્યક્તિ. ગોધરમાં જે બન્યુ તે પછી થોડીવાર પક્ષથી ચૂપચાપ દૂર રહી અલગ પક્ષ રચ્યો અને થોડા સમય પછી પાછા ભાજપમાં જોડાઇ ગયા. અને કોઈ પણ વિરોધ કર્યા વગર ભાજપમાં પાછલા બારણે ચૂપ રહી કામ કર્યુ. આ માટે નરેન્દ્રભાઈની ગુડ લિસ્ટમાં તેઓ છે. માટે જો આગામી ચૂંટણી ભાજપ હિન્દુત્વના મુદ્દે લડવાની હોય તો હિન્દુત્વનો સૌથી મજબૂત પહેરી – ચહેરો ભાજપ માટે ગોરધન ઝડફિયા જ છે. અને બીજી વાત પટેલ પણ છે. એટલે મુખ્યમંત્રીની રેસમાં ગોરધનભાઈ સૌથી આગળ છે.

બીજા નંબરે આવે છે પ્રફુલ્લભાઈ પટેલ ( Praful Patel ). હિન્દુત્વમાં ખૂબ માને છે એ તો બધાને ખબર જ છે. પક્ષના બધા જ નિર્ણયને માન આપી તેને સ્વીકારી એક આદર્શ કાર્યકર્તા તરીકે તેઓ કામ પણ કરે છે. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ લક્ષ્યાદીપના પ્રશાસક તરીકે જે હિન્દુત્વનો તેમણે ત્યાં મિજાજ બતાવ્યો, તે બધાને ખબર છે. થોડા દિવસ પહેલાની જ વાત છે. મુસ્લિમ બહુલ લક્ષ્યદીપમાં તેમણે જે નવા કાયદાને મંજૂરી આપી છે તેનાથી અહીંનો બહુમતી સમાજ નારાજ છે. કેમ નારાજ છે એ બધાને ખબર છે. માટે હિન્દુત્વના ચહેરા તરીકે પ્રફુલ્લભાઈનું નામ પણ આ રેસમાં છે.

વાત નાયબ મુખ્યમંત્રી નીતિનભાઈ પટેલ (Nitin Patel) ની કરીએ તો તેમણે પણ આવું સ્ફોટક નિવેદન કરી પક્ષના હાઇકમાન્ડને સંકેત આપી દીધો છે કે હિન્દુત્વના મુદ્દે હું પણ આગામી ચુંટણી લડવા તૈયાર છુ.

અને આ બધાની વચ્ચે મહ્ત્વની વાત એ છે કે આ ત્રણેય ચહેરા પટેલ સમાજના છે. એટલે કે જે રીતે સંકેત મળી રહ્યા છે એ ઉપરથી લાગે છે કે ગુજરાતના આગામી મુખ્યમંત્રી આ ત્રણ લોકોમાંથી કોઇ બની શકે છે. જેમાં ગોરધનભાઈનું નામ મોખરે છે…

બાકી તો આ ભાજપ છે. પત્રકારોને ખોટા પાડવામાં તેમને ગમે છે. આ લેખમાં તો મળેલા સંકેતો પરથી માત્ર ધારણા કરવામાં આવી છે. બાકી ગુજરાતનો આગામી મુખ્યમંત્રી કોણ બનશે એ તો સત્તાવાર જાહેરાત પછી જ ખબર પડવાની છે.

ગુજરાત એટલે શું? શું અંબાજીથી વાપી કે કચ્છ-કોટેશ્વરથી શામળાજીનો ભૌગોલિક પશ્ચિમી ભારતનો પ્રેદેશ માત્ર?

ગાંધીજી-સરદાર સાહેબ જેવા રાષ્ટ્રીય સપૂતો-વિભૂતિઓનું વારસો ધરાવતું ગુજરાત-એની આગવી ઓળખ શું હોય?

હું કહું કે વિરોધાભાષની વિશિષ્ટતા ગુજરાતની જ હોય શેકે તો જરા આંચકો લાગે? પણ એની ભૂમિકા તો તર્કબંધ છે….

અહિંસા

અહિંસા ગુજરાતની ઓળખ છે એમ હું સમજુ છું. આ એ ગુજરાત છે જેની ભૂમિ ઉપર ગાંધીજી જન્મ્યા. આઝાદી અપાવવા, ગુલામીની ઝંઝીરોમાં જકડાયેલા ભારતને સ્વતંત્રતાના સગ્રામ માટે, સમગ્ર સમાજને પ્રેરિત કર્યો. આઝાદીની આ લડાઇનું શસ્ત્ર હતું અહિંસા. જેનાથી આખી દુનિયા ચકિત થઈ ગઈ. આઝાદીએ અહિંસક લડતની ભેટ આપી.

પછી ગુજરાત રચાયું. એના સ્વાભિમાન સ્વમાન માટે અને જયારે અન્યાય-ભ્રષ્ટાચારે હદ વટાવી દીધી ત્યારે ગુજરાતની જનતાએ હિંસાનો છોછ રાખ્યો નહી- નવનિર્માણનું આંદોલન. આ ઇતિહાસ પણ સાક્ષી પૂરે છે – આ વિરોધાભાસની વિશિષ્ટતા…

સાહસિકતા અને સાણપણ

ગુજરાતની પ્રજામાં સાહસિકતા અને શાણપણ-કુશળતાના સંસ્કાર લોહીમાં વણાયેલા છે. સદીઓ પૂર્વે ગુજરાતી સાહસિક વેપારી, સાત સમંદરો ખૂંદતો, તોફાની દરિયો ખેડવા વેપાર-વણજની ખેપ લઈને દરિયાપાર ઉતર્યો. એની સાહસિકતા અને આપ બળે. દેશી નાવડામાં દરિયો કેટલાયને ગળી ગયો પણ ગુજરાતી સાહસિકતાને ડગાવી શક્યો નહી. આજે દુનિયા આખીમાં ગુજરાતી પથરાઈ ગયા છે.

આ આપણું ગુજરાત

ભરતની પશ્ચિમે આવેલ એક ભૌગોલિક પ્રદેશ તરીકે એની ઓળખ તો ભૌતિક કહેવાય. ગુજરાત જેવો ૧૬૦૦ કિલોમીટરની લંબાઈ ધરાવતો દરિયા કિનારો બીજે છે ક્યાં? ગુજરાતની ધરતીની ભૂતળમાં ધરબાયેલી ખનીજો જેવી કુદરતી સંપત્તિનો અઢળક ખજાનો હજી તો કઈ કેટલોય વણવપરાયેલો છે.

બૌદ્ધિક સંપત્તિ અને કુદરતી સંપત્તિ ગુજરાતની પોતાની સંપદા છે. આ ક્ષમતા ગુજરાતને સમૃધ્ધિનું પ્રવેશ દ્વાર બનાવી શકે એટલી સંગીન છે એમ હું સમજુ છું.

મારી આલોચના કરનાર કહે છે કે કેશુભાઇ સપના જુવે છે. ગોકુલ ગ્રામ યોજના હોય કે ગ્લોબલ ગુજરાત મારી વિભાવના સાફ છે. હું કબૂલ કરું છું કે હું સપના જોવ છું પણ માત્ર સપનામાં રાચતો નથી.

સંઘર્ષવાળું જીવન જીવતા રહીને જાહેર જીવના આ વર્ષો વિતાવતા, વાસ્તવિકતાનું હાડોહાડ વ્યવહારૂં વલણ હું અપનાવતો રહ્યો છું.
મારા સપનાનું ગુજરાત

મારા સપનાનું ગુજરાત કેવું હોય એવું મને કોઇ પુછે ત્યારે હું કહું કે મારા સપનાનું ગુજરાત ગ્લોબલ ગુજરાત. એની ગુજરાતની બૌદ્ધિક અને કુદરતી સંપત્તિનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ કરી જ્યારે ગુજરાત પોતાની ક્ષમતાને સર્વોચ્ચ શિખરે વિશ્વની હરોળમાં ઊભું રહીને તેની અનુભૂતિ કરાવશે. અને આ શક્ય છે. આ સપનું એવું નથી જે સાકાર ન થઈ શકે. આપણો સંકલ્પ હોવો જોઇએ. નિશાનચૂક માફ, નહિ માફ નીચું નિશાન…

ગુજરાતને આધુનિકતામાં હવે પાછળ રહેવું પરવડે એમ નથી. માત્ર ભૌતિક વિકાસ નહી પણ માનવ સંપત્તિનો વિકાસ પણ જરૂરી છે. અને ગુજરાત તેમા પાછળ રહી જાય એ પાલવે તેમ નથી અને અમે તેની કાળજી લીધી છે.

એકવીસમી સદીનું આગમન

તમે ૨૧મી સદીને વધાવવા પશ્ચિમી ઢબે નાચ-ગાન ઉત્સવ કરશો નહી તો શું એકવીસમી સદી ઉંબરે આવીને થંભી જશે? કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે નવી સદીના પ્રવેશ માટેની ક્ષમતા આપણે કેળવવી પડશે. એકવીસમી સદી તો બૌદ્ધિક સર્વોપરિતાની સદી છે, એમા શ્રેષ્ઠાનો આંક નહી અપનાવીએ તો આપણે પાછળ રહી જશું અને જે પાછળ રહી જાય છે એનું શોષણ દુનિયા કરે છે.

આપણા સપનાનું ગુજરાત

આ મારા સપનાનું ગુજરાત તમારા સપનાનું ગુજરાત પણ કેમ ન હોય શકે?

આ તો આપણા સૌના એકેએક ગુજરાતવાસીના સપનાનું ગુજરાત. એ છેવાડાના ગામડાનો હોય કે શહેરીજન હોય, દેશામાં વસતો હોય કે વિદેશમાં વસતો પોતાની પ્રતિષ્ઠાના આપબળે કમાયેલા સંસ્કારનો સ્વામિ હોય – ગુજરાતવાસી છે.

મુખ્યમંત્રીકાળ દરમિયાન કુશળ વહીવટકર્તા સાબિત થયા

શ્રી કેશુભાઈ પટેલ 14 માર્ચ, 1995થી 21 આક્ટોબર, 1996 અને 4 માર્ચ, 1998થી 6 આક્ટોબર, 2001 સુધી બે વખત ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી પદે રહ્યાં હતાં. તેઓ તેમનાં બંને વખતના મુખ્યમંત્રીકાળ દરમિયાન કુશળ વહીવટકર્તા સાબિત થયા હતાં. તેઓએ રાજ્યમાં ગુંડાગીરી નાબૂદ કરવા ‘પાસા’ (pasa) જેવો કડક કાયદો બનાવ્યો પરિણામે અચ્છા અચ્છા ગુંડાઓ સીધા દોર થઈ ગયા હતાં. તેઓએ ગોકુળગ્રામ યોજના શરૂ કરી તંત્રને ગ્રામલક્ષી બનાવ્યું, જેની નોંધ સમગ્ર દેશમાં એક નવતર પ્રયોગ તરીકે લેવાઈ.

તેઓએ વનવાસી અને બક્ષીપંચની કન્યાઓને મફત સાયકલ આપતી સરસ્વતી સાધના નામની યોજના શરૂ કરી હતી, જેના પરિણામે કન્યા કેળવણીમાં વધારો થયો. તેઓએ વર્ષોથી બંધ કાપડ મિલોનાં કામદારોના બાકી પડતા લેણાં અંગે કેન્દ્ર સરકાર સાથે વાટા-ઘાટો કરી તેમના માટે વળતર રિન્યુઅલ ફન્ડની યોજના તૈયાર કરી તેને અમલી બનાવી અને મિલોના સેંકડો કામદારોને નોકરીના નિવૃત્તિનાં નાણાંકીય લાભો આપ્યાં. નર્મદા યોજના અંગે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ચાલતા કેસમાં અસરકારક રજૂઆત કરી ચૂકાદો ગુજરાતની તરફેણમાં લેવડાવ્યો. પરિણામે બંધની ઊંચાઈ 85 મીટરથી વધારી 90 મીટર સુધી લઈ જવાની પરવાનગી મળતા નર્મદાના નીર ગુજરાતમાં વહેતાં થયાં.

તેમના શાસનમાં ગુજરાતમાં વિક્રમજનક એક લાખ ચોંત્રીસ હજાર ચેકડેમો બંધાયાં. તેઓએ 25 ટકા લોકફાળાથી રાજ્યભરના 1 હજાર જેટલા જૂના તળાવો ખોદાવી ઊંડા કર્યા, તેઓએ મહી – પરીએજ, કોતરપુર, રાસ્કા, વગેરે પાણી યોજના થકી રાજ્યના આંતરિયાળ ગામો સુધી પાણી પહોંચાડ્યા. તેઓએ ખેડૂતોને હકપત્ર અને નાગરિકોને અધિકાર પત્ર રાહત દરે અનાજ વિતરણની યોજના અમલમાં મૂકી. તેમના શાસનકાળમાં સૌથી મહત્ત્વનું કાર્ય આક્ટ્રોય નાબૂદીનું થયું હતું.